Bugün sizlere hem Anytown: Garage Sale Monsters’da kullanıyor olduğum, hem de daha önceki oyunlarımda kullandığım ve çok faydasını gördüğüm bir tasarım yönteminden, tasarım sütunlarından bahsedeceğim.
Oyunlar hemen hemen tüm dinamiklerini eğlence üzerine kurdukları için, her oyun bir bilinmeyene yolculuktur. Ve bu yüzden bir oyunu tasarlamanın tek bir doğru yolu olamaz. Bir oyun tasarlanırken, o oyunun içine eklenebilecek yüzlerce ilginç fikir ve özellik aklınıza gelecektir. Bu olası sonsuz fikirler ve özellikler havuzu başlangıçta çok iştah açıcı gibi gözükse de, heyecanla ve ardarda eklenmiş özellikler, birbirlerinden kopuk ve uyumsuz dinamikler ile dolu bir oyunun peydahlanmasıyla sonuçlanacaktır. “Özellik ucubesi” olarak Türkçeleştirebileceğimiz bu durum, her oyunun kendi potansiyeline ulaşmasının önündeki en büyük engellerden biridir. Bu hastalıklı duruma düşmekten kurtulmak için, hemen her tasarımcının kendine özgü yöntemleri vardır. Benim yıllar önce kullanmaya başladığım ,“tasarım sütunları” da bu problemi çözmek için kullanılabilecek yöntemlerden biri. Bu yöntemi kabaca tanımlayacak olursak, tasarım sütunlarını, oyunun kendi özünden uzaklaşmasını engelleyen prensipler bütünü ve bir karar eleği olarak düşünebiliriz.
Bir metafor olarak, oyun deneyimini bir binaya benzetecek olsaydık tasarım sütunları binanın temel sütunları olurdu. Bu metaforda, oyuncuları binada ikamet eden kişiler ve oyunu üreten ekibi binayı inşa eden ustalar gibi düşünebiliriz. Binlerce, hatta milyonlarca insanın yaşaması planlanan bir binada, şüphesiz ki el değmemiş hiç bir detay kalamaz. Bu nedenle, herhangi gereksiz veya yanlış bir detay, binayı bir arada tutan sütunlara zaman içerisinde zarar verecek ve evin yıkılmasına kadar götürebilecektir. Binanın hiç kullanmadığı ama kenarda unutulmuş bir sütun da, evi üreten ustaların kafasını karıştırabilir veya daha da kötüsü, sütunların işe yaramadığını düşünmelerine, ve evi inşa ederken hiç bir sütunu ciddiye almamalarına neden olabilir. Bu durum da evin geleceği için kesinlikle büyük bir sorun teşkil edecektir. Bu yüzden bir bina inşa edilmeden önce sütunlar çok net bir şekilde belirlenmelidir ve evin her detayı bu sütunlardan en azından birine (mümkünse bir çoğuna) dayanmalıdır, ve bu sütunlardan destek almalıdır. Bunun yanı sıra yine hiç bir detay bu sütunlardan hiç birine kesinlikle ters düşmemelidir. Bu prensiplere dikkat ederek El Hamra Sarayı’nı da, Pisa Kulesi’ni de inşa etmek mümkün. Lakin yine de ne inşa ederseniz edin, içinde yaşayacakları düşünerek yapın derim,
Oyunlara geri dönecek olursak, oyun deneyimini zedeleyen, oyuncunun akışını bozan veya oyuna kendisini kaptırmasını engelleyen sorunlar ile karşılaşmamak için oyun tasarımını keskin/net ve eksiksiz sütunlar üzerine kurmak, oyuna 1-0 önde başlamak olacaktır.
Eğer tasarım sütunlarını Anytown’da nasıl kurduğumuzu merak ediyorsanız, Anytown’un tasarımını masaya yatırdığımız Serbest Oyun İmalatı podcastimizin Oyun Tasarımı 101 başlıklı #4 bölümünde çok daha detaylı bilgiler bulabilirsiniz.
