Geçtiğimiz aylarda Amerika’nın en prestijli gazetelerinden biri olan Los Angeles Times, Kaliforniya eyaletinde ikamet eden Walt Disney Corporation‘un, Anaheim Şehri ile yaptığı anlaşma ve görüşmelerin çoğunlukla Disney lehine haksız iltimaslar içerdiğine dair bir araştırma yazıp yayınlamıştı. Takdir edersiniz ki, bu cümlede abesle iştigal hiçbir şey yok. LA Times, eyalet çapında yayın yapan bir gazete. Disney o eyaletin önemli kuruluşlarından biri. Ortada bir gariplik var. Gazete elbette ki bunu ortaya çıkartıp yazacak.
E bu bir etki ve bu etkinin bir tepkisi de olacak, bu da gayet doğal. Disney kadar büyük şirketler o seviyeye kibarlık ve ahlaka uygunlukla gelmiyorlar haliyle. Bu haberin karşılığı olarak Disney, LA Times’ın sinema yazarlarını büyük filmlerinin ön gösterimlerinden bloke etme kararı almış, Thor: Ragnarok için örneğin LA Times’a inceleme yapma hakkı tanınmamıştı. İşte bugün, bu karara Amerika’nın dört prestijli eleştirmenler birliğinden bir tepki geldi.
Los Angeles, New York, Boston ve National Society eleştirmen cemiyetleri, Disney’nin yaptığının kabul edilemez olduğunu; her ne kadar kendileri sanatçıları cezalandıracak bir harekete kalkışmayı tercih etmeseler de çizgiyi çekmek zorunda hissettiklerini ve bütün bunların ışığında da Disney’nin tüm filmlerini sene sonu ödül yarışlarından çıkartacaklarını açıkladı. Bu da önemli bir durum esasında, çünkü bu dört kuruluşun verdiği ödüllerin dördünün de gerçekten fiyakası yüksek, kaşesi bol. Oscar yarışında da önemli viraj kabul ediliyor çoğu.
Şimdi burada gerçekten sizi bilmiyorum, ama ben Disney’nin bu kara liste kararını bir vakit önce duymuş bir insan olarak çok şaşıramazken buldum kendimi. Çünkü –böbürlenmek gibi olmasın– küçük bir versiyonu bizim de başımıza geldi. Adı lazım değil, bir film dağıtımcısı yaptığımız bir şeyden hoşlanmadı. Sonra da bizi basın gösterimlerine çağırmamaya başladı. Elbette bizimkisi LA Times kadar ciddi ve ağırlıklı bir durum değildi, ancak düşüncem o durumdan bu duruma çok değişmedi: İki tane münferit girişim çelişiyor, çeliştiği için çakışıyor. Burada dramatik bir vaziyet yok. Bir şirket gariplik ortaya çıkartarak kâr sağlıyor. Bir şirket gariplik arayarak kâr sağlıyor. Kârlar birbirine çarpınca da kavga çıkıyor.
Bu noktada sanki herkesin verdiği tepki ölçülü ve yerinde geliyor bana. Disney filmine çağırmamış. Adamlar da ödül törenine çağırmıyor. Göze göz sanki, ne dersiniz?