Mort
Diskdünya külliyatını okudukça, Death’in ne kadar ilginç bir karakter olduğunu anlamaya başlayacaksınız. Terry Pratchett’ın Mort’u ise kesinilikle bu bağlamda Death ile ilgili okuyabileceğiniz en güzel hikayelerden biri. Aslında klasik bir “Azrail tatile çıkar” hikayesi gibi görünen Mort, Diskdünya’nın özgün yapısıyla birleşince muazzam bir öykü haline geliyor. Kitaba adını veren Mort, ana karakterimiz. “Başaramayacak çocuk” arketipinin bayrak sallayanı olarak karşımıza çıkıyor ve Death’in yokluğunda ruhları toplama işini devralıyor.
Açıkçası Mort, ölümle ilgili değil, yaşamla ilgili bir kitap ve içinde pek çok ikonik kare barındırıyor. Her insanın kendi kendini yazan biyografileri, Diskdünya’da her insanın yaşamını sembolize eden kum saatleri gibi pek çok güçlü imgesi var bu kitabın.
Guards! Guards!
Cüceler tarafından evlat edilen bir insan olan Carrot, Ankh-Morpork’un güvenilmeyen, sevilmeyen bekçilerine katılıyor. Tam bu sıralarda şehre bir ejderha musallat oluyor. Bekçilerin lideri Captain Vimes, yanındaki dandik adamlarla birlikte bu ejderha gizemini çözmeye çalışıyor. Guards! Guards! tam bir underdog hikayesi ve benim en güldüğüm Pratchett işlerinden biri. Guards! Guards! aynı zamanda Watch kitaplarının ilki. Yani Watch serisine girmek istiyorsanız, ilk okumanız gereken kitap bu. Devamında Men At Arms, Feet of Clay, Jingo gibi kitaplar var. Bu arada bence Watch kitapları inanılmaz komik ve Terry Pratchett’ın o “güldürürken düşündüren” yanını en iyi vurgulayan işlerden biri, onu da not düşeyim.
The Colour of Magic
Şimdi buraya kadar gelenler, büyük ihtimalle “eee Colour of Magic nerede?” diye sormadan yapamamıştır. 1985 Yılında çıkan Colour of Magic, Diskdünya serisinin ilk kitabı. O zamanlar Pratchett’ın kitapları Douglas Adams ile karşılaştırılarak pazarlanıyordu. Colour of Magic, Diskdünya’ya giriş yapmak isteyenlerin mutlaka okuması gereken yegane kitap aslında.
Pratchett okuyucuları genel olarak Colour of Magic ve devamında gelen Light Fantastic’in, sonra gelen kitaplarındaki yaratıcılığı taşımadığını söyler ve biraz haklıdırlar aslında. Gerçekten Colour of Magic üstadın yazdığı en iyi Diskdünya kitabı değil fakat Rincewind ile tanışmak, Ankh-Morpork’u ilk defa görmek ve Diskdünya’yı taşıyan devasa kaplumbağa A’Tuin’in cinsiyetini öğrenmek için çıkılan bir uzay yolculuğu arıyorsanız, kesinlikle bu ilk dönem işini okumanız gerekiyor.
2 Comments
Yazı güzel, seçilen kitaplar da güzel ama önce Discworld nedir, ondan bahsetmemişsin.
Hiç duymayanlar için Discworld Terry Pratchett’ın fantastik kurgu kitaplarına esprili ve eleştirel bir bakış açısı sunduğu, bunu yaparken de modern dünyanın klişelerini referans olarak kullanarak da kendine has bir tarz yakaladığı efsane kitaplar serisidir. Uzaktan bakıldığında bütün fantastik kurgu öğelerini görebilirsiniz ama yaklaşıp içine girince bambaşka bir kafa yapısıyla yaratılmış olduğunu anında göreceksiniz. Bir kaplumbağanın sırtındaki dört filin üzerinde duran disk şeklinde bir dünyadan bahsediyoruz. Bu fantastik dünyadaki ilk turistin maceraların, bir karakter olan “Ölüm”ü ya da böyle bir dünyadaki film endüstrisini şaşırarak okuyacaksınız.
Ben her zaman ilk kitapla başlamanın (ve kronolojik olarak devam etmenin) en doğrusu olduğunu düşünüyorum. “the Colour of Magic” ve devamı “the Light Fantastic” diğer kitapların gerisinde kalıyor gibi görünse de sonraki kitapların konseptini anlamak ve sizi nasıl bir ruh hali bekliyor anlamak için kritik bence. Şunu unutmayın okuması kolay kitaplar değildir (özellikle Türkçe çevirileri daha zorlu ama çevirmenlere suç bulamazsınız çünkü çevirmesi de çok zor kitaplardır.), uzun cümleler, ilginç referanslar, alışılmadık olay örgüleri olmasından dolayı aynı kitabı bir kaç kere okumadan tam anlamıyla tatmin olmayabilirsiniz.
Kitapların bir kısmı İthaki Yayınları tarafından, bir kısmı (genelde Young Adult olanlar) Tudem yayınları tarafından çevirildi (Toplam 13 İthaki + 5 Tudem =18 adeti çevirildi) ama daha çevirilmeyen kitaplar var.
Ek olarak Terry Pratchett’ın Diskdünya dışında yazdığı Johnny Serisini (Dost yayınları tarafından çevirildi ve 3 kitap) ve Neil Gaiman’la beraber yazdığı “Good Omens” (Salyangoz Yayınları tarafından “Bir Kıyamet Komedisi” olarak çevirilmiş) Türkçe’ye çevrilmiş olan tavsiye edebileceğim kitapları.
Farklı tarzı ve hayat görüşüyle sıradan ve belli formülleri izleyen kitaplar yazmaktan çok uzak olan Terry Pratchett’ı saygıyla anıyoruz.
Tuzlu tutkuya geç bir teşekkür