Bugün size belki de bazılarınız için çok yeni olmayan bir fenomenden bahsedeceğim sevgili Geekyapar okurları. Aranızda müzikle haşır neşir olanlar bilir, bir eserin farklı müzikal tonda çalınması işlemine “o eseri transpoze etmek” denmektedir (Türk Müziği’nde buna “göçürmek” deniyormuş bu arada). Bu transposizyon mevzusu öyle ilginç bir olay ki eskiden aşık olduğunuz bir şarkı, sadece birkaç ton aşağıdan çalındığı için bambaşka bir şekle bürünebilmekte ve dinlediğinizden tamamen yabancılaşmanıza neden olabilmektedir (şarkıya başka hiçbir müdahale yapılmıyor, misal ritm aynen korunuyor, dikkatinizi çekerim).
Malumunuz, rock-pop tarihinde pek çok ünlü ve depresif şarkı minör tonlarda yazılmıştır. Bunların majore taşınarak çok farklı bir şekile dönüşebileceği de az çok bilinen bir şey. Ne var ki çok az insan bu ton değişiminin nasıl radikal sonuçlara sebep olacağını tecrübe etmiş vaziyette. Artık siz de o elit gruba katılabilirsiniz!
Bu kısa listemde geçtiğimiz günlerde karşıma çıkan ve beni dehşete düşüren 5 büyük majör ton krizini size sunuyorum.
5. Final Countdown
Dinlerken nasıl hissettiniz bilmiyorum ama Final Countdown’un bu hali bana sadece dev, beyaz ve çok katlı bir düğün pastasını hatırlatıyor. Şarkının ortalarında görümceler, takı töreni, eli kolalı fantalı koşuşturan çocuklar kaplıyor ekranımı.
4. House of the Rising Sun
Animals’ın bu muhteşem ve çağının ötesindeki şarkısını sizlere bu şekliyle paylaştığım için lütfen nefret etmeyin benden. Ben de kendimi halen affetmiş değilim açıkçası.
3. Nothing Else Matters
90’lardaki pembe dizi fırtınasından nasibini almış bir Nothing Else Matters. Oldukça tepkiliyim ve bu versiyonu asla sonuna kadar dinlemiyorum.
2. Sweet Dreams
İşte sizi gülme krizlerine sokacak cinsten bir versiyon. Kelimenin tam anlamıyla bir “göçürtme” gerçekleşmiş durumda. “Some of them wants to abuse you” derken etrafta konfetiler, çiçekler ve midilliler fışkıracakmış gibi oluyor. Bir kere dinleyip ardından itinayla kaçınız.
1. Godfather Theme
Ve işte internetteki en meşhur Godfather transpozisyonu. Yaratılan etki o kadar keskin ki bu kısa listede de birinciliği elden bırakmıyor. Yazıktır yahu, nasıl kıydınız şu şarkıya?
12 Comments
”(şarkıya başka hiçbir müdahale yapılmıyor, aralıklar ve ritim aynen
korunuyor, dikkatinizi çekerim)” Şu cümlenin altına ‘kaynak:götüm’
yazmayı unutmuşsun birader.
Evet transpoze dediğin gibi bir eserin
başka bir tonda çalınması, aralıkların ve ritmin olduğu gibi farklı tona
aktarılmasıdır fakat listelediğin şarkıların hepsinin ritmi, vuruş
sayıları aynı olmasına rağmen aralıkları farklı. Örneğin orjinal(minör)
GodFather anatemasının ilk üç notası notası -fa,si bemol,re bemol- (tam
dörlü aralık+küçük üçlü aralık).Listelediğin majör hali -fa,si
bemol,re- (tam dörtlü aralık+ büyük üçlü aralık). Yani aralıklar değişti
gördüğün gibi. Anlatabilmişimdir umarım. Özetle bir şarkıyı majörden
minöre çevirmek transpoze etmek değildir.
‘Bilmediğimiz konularda konuşmamalıyız’ şeklinde toplumsal mesaj vermeme gerek yok sanırım.
Keşke kafasına vurmak yerine “Aralıklar değiştirilmiş aslında.” deseydin.
Visitör gel senle müzik yapalım.
visitor sayesinde “haklıyken üslup yüzünden haksız konuma düşmek” neymiş bunu da öğrenmiş olduk. “bir hata yaptın doğrusu böyle” demektense kısmi şov yapma çabasını ne zaman aşarız merak ediyorum. verdiğin özette bile mantık hatalı, aralıklar değişmez kısmı yanlış demek minör majör dönüşümünün transpoze olmadığının kanıtlandığı anlamına gelmiyor. bazı kaynaklarda böyle kullanılıyor bazılarında kullanılmıyor arkadaşım. derdin bir hata düzeltmekse teşekkürler, değilse kötü niyetin için bile teşekkürler.
neyse internetteki insanlarla tartışmak da bir zayıflık zaten, fazla takılmamak gerek.
Arkadaş gayet haklı, üslubuna da laf edecek bir şey yok! Ben prof müzisyen olarak teşekkür ediyorum. Tam kolları sıvamıştım, inceden sövmeye girecektim ki arkadaşın ellerine sağlık getiren yazısını gördüm. Aşağıdaki arkadaşın yorumuna da katılıyorum gerçi madem bilmiyo bu yazıyı yazan daha efendice bilgilendirip uyaralım di mi? HAYIR EFENDİM. Kimbilir kaç insan şu an bu kendine fazla güvenli yazıyı okuyup yanlış bilgilendi biliyor musun efendi??? Sonra kültürlüyüz diye gezin. Ki yazıyı da çok beğendim. Ama arkadaş yazmadan önce düşünecek, öyle harala gürele yapılmaz bu işler ciddi işler. Kaç kişiye ulaşıyor bunlar! Bu ülkede herkes işini adam gibi yapsaydı zaten kimse kimseyi ‘tatlı sert’ bir dille uyarmak zorunda kalmazdı. Bilmem anlatabildim mi?
yazıyı yazan şahıs benim. visitorun dediği kısım için düzeltme de yaptım ama visitorun tavrından ötürü değil, hata yaptığımda bunu düzeltmek konusunda kompleks yapmadığımdan. siz uyarınızı düzgünce yapın, hatayı düzeltmeyendedir cehalet o noktadan sonra. benim yazıda yaptığım hata size ukala üslupla benle konuşma hakkı tanımıyor. kültür bekçiliği yapacaksanız saygı duyarım ama ben burada temeli kötücül bir tavır alıyorum.
bunun dışında tüm bu manas destanlarını tek bir cümle hatası üzerine (aralıklar değişmiyor lafı) yazdığınızın farkında mısınız? gayet rica edildiğinde düzeltilebilecek bir şey yan. neyse hayırlı akşamlar diliyorum.
neyse gene de teşekkürler. şu kısmi gerilimi unutursak, bir hatayı düzeltmiş oldum sayenizde. teşekkür ederim.
Yazı gayet güzel ve keyifli ellerinize sağlık ama altında asla kötü bişey yok. Sizi tanımam etmem, kaldı ki yazının başarılı olduğunu dile getirdim. Benim ve benim gibi müzisyen insanların en büyük sıkıntısıdır herkesin müzikten anladığını düşünmesi üzerine davranışları.. Bu konuda diziler, filmler ve bir de internet bilgilendirmeleri yüzlerce var ve neredeyse hepsi yanlış. Mesleğimizi baltalıyor. Benim kızgınlığımın sebebi asla şahsi değil, kaldı ki ben kimim?! Sadece içimden dedim ki, hatta facebookta paylaşırken de öyle yazdım, “yazıyı yazan arkadaş belli ki bilgi edinmiş ama yanlış aktarmış” diye. Siz düzeltmeyi minicik görseniz de aslında minicik değil, yazınıza yazık diye düşündüm çünkü olayın transpoze denilen şeyle alakası yok. Yanlış elbet düzelir mühim değil, mühim olan emeğinizi boşa yapmış olmamanız. Üzüldüğüm konu budur. Böyle güzel emeğe neden yazık etmiş arkadaş diye düşündüm. Lütfen şahsi anlaşılmasın. Sürekli bi umursamazlık ve yanlış bilgilendirmelerden şişmiş insan patlamasıydı. Kolay gelsin.
ilginiz için ben teşekkür ederim. “aralık değişmiyor” ifadesini düzelttim. “transpozisyon” konusunda da tekrardan belirttiğim üzere farklı kaynaklarda olayı transpozisyon olarak anlatan örneklere rast geliyorum. bu kısım da hatalı mıdır yoksa yoruma mı açıktır? Zira “transpose a tone from major to minor” gibi ifadeleri çok görüyorum.
not: internette düzgün üslup aramak belki benim hatam. kötücül tavırdan kastettiğim visitor adlı arkadaşın tavrı idi. yoksa genel olarak ikinizin de hassasiyetine katılıyor ve teşekkür ediyorum tekrardan.
Ben teşekkür ederim nazik düzeltiminiz için. Ben yazınıza yazık olmasın istedim. İnternet ifadeleri hakkında haklısınız, öyle yazıyor fakat transpoze belli bi tondan başka bir tona geçiştir. Parçanın duyumu karakteri, yazılımı asla değişmez. O ifadeler de yanlış tabi. Majörü minör yapmakla aynı eseri başka ilgili gidebileceği bir tona taşımak farklı şeyler. Neyse 🙂 sizin de kafanızı karıştırmayayım. Zira giriş paragrafınız güzel bilgi içerirken içerikle pek bir alakası yok o kadar 🙂 çok teşekkür ediyorum ilginiz için. Kolay gelsin.
visitör gel senle müzik yapak.
Valla ne derdeniz deyin bence çok güzel olmuşlar yapanın eline sağlık açıkçası bayağı da güldüm…