Konudan konuya geçmeli, imalar içeren bir girişten çok uzak; direkt habere dalan bir başlangıç yapmak istiyorum bu sefer. Hodri meydan: Disney sen ne yaptın acaba?!
Canlı uyarlaması yapılacak olan Mulan animasyonundan haberiniz vardır mutlaka. Bir süredir ufak tefek haberleriyle, minik heyecan parçacıkları saçmaya çalışan bir projeden ibaretti kendisi. Ancak şu gelen haberle birlikte kesin ve net bir şekilde kendi fişini çekti bu yapım. Çünkü animasyonun canlı bir uyarlaması olması gereken film, hikayenin temel yapıtaşlarından biri olan Li Shang’i görmezden gelmeye karar vermiş.
Li Shang kim peki ve ne gibi bir önemi var Mulan filmi için? 1998 seneli animasyonda Mulan’ın aşk ilişkisinin temsili olan Li Shang, çok uzun yıllardır severleri için “biseksüel” bir idol olarak görülen Li Shang, Disney’in yeni karakter tanıtımı ile birlikte Chen Honghui olarak değişime uğratılmış. Mulan’ı erkek kılığında görürken bile en ufak yakınlık göstermeyecek bir karakterizasyonu olan Chen Honghui için şu açıklama yapılmış:
“Mulan’ın başlıca rakibi olduğunu görse de asla bir kadın olduğunun farkına varamaz. Ancak hasmının bir kadın olduğunu öğrenince, rakiplik hissiyatı aşk dolu duygulara dönüşüverir.”
1998 seneli Mulan’ı izleyenler hatırlayacaktır ki, Li Shang her daim Mulan’a karşı yapmacık da olsa bir yakınlık gösteriyordu. Erkek de olsa, rakip olarak da görse aralarında asla ve asla sert ve kesin bir nefret-vari ilişki yoktu. Burada sanki çok bir şey değişmemiş gibi gösterilmeye çalışılan karakterizasyon, aslında tamamen kökünden değişime uğratılmış ve ortaya çok ama çok farklı bir ürün sunulacağının işareti verilmiş ne yazık ki. Mulan’ın düzgün bir uyarlamasını izleyip izleyemeyeceğimiz konusunda bir şüpheye düşürmüyor değil bu haber.
Onca çizgi roman, kitap ve bilimum görsel materyalden uzak olduğu halde uyarlama ile görsellik kazandırılan yapımlar; genelde kaynak malzemesine sadık kalınmadığı için ağır eleştiri alır. Bunu genelde kitapların uyarlama filmlerinde “Ama kitabı daha iyiydi!” tarzındaki haykırışlarımızdan hatırlamak mümkün. Mulan meselesinde Li Shang’in de böyle bir değişimle canlı filminde yansıtılacak olması, aynı bu mantığın sınırlarında cirit atıyor.
Neden Güzel ve Çirkin’in canlı film uyarlaması gibi ana animasyona sadık ve son derece ideal bir yeniden çekimini izlemek yerine; her geekin tek dileği olan “aslına sadık kalınsın” düşüncesi alt üst ediliyor? Özellikle de Mulan gibi Disney’in yapıtaşlarından biri olan bir animasyonda bunun yapılması çok üzücü.
Hayranların da bu konuda tepkisi son derece sert ve çok sayıda. Disney’in, zamanında hatayla da olsa bir biseksüel karakter yarattığını ama şimdi ellerindeki ilk fırsatta bunu yok etmeye çalıştığını savunan hayranlar, tepkilerini aşırı seviyelerde sunsalar da haklılar ne yazık ki.
Bizim tek isteğimiz ana kaynağa sadık kalınması, hatta belki üzerine makul eklemelerle daha ileriye taşınması bu projenin. Ama hayır. Ne yazık ki Mulan’ı 2020’de izleyeceğimiz zaman, bizim yüksek umutlarımız çoktan sönmüş; üzerine sifon çekilmiş bir halde olacaklar. Şimdiden hepimizin başı sağ olsun.
Sırf “Disney” yapıyor diye önyargı ile yaklaşan her izleyiciyi bu gidişle haklı çıkartan hareketler hoş değil.