Gölge oyunu, üzerine yazılı kaynağın bolca bulunduğu bir alan değil. Durum böyle olunca koskoca internet aleminde bile bulabilecekleriniz oldukça sınırlı kalıyor. Çünkü gölge oyunu, zaten başlı başına ağız yoluyla aktarılan ve halk anlatılarıyla bugüne kadar gelmiş bir kültür. Ancak bu, bugün itibariyle çok ilginç gölge oyunu fikirleriyle karşılaşmayacağımız anlamına gelmiyor. İşte bu yazıda da, çok ilginç bir gölge oyunu projesiyle karşınızdayım. Başlıkta da okuduğunuz üzere, Star Wars’u gölge oyunuyla birleştiren bir oluşumdan bahsedeceğim. Evet, Star Wars’u!
İnternetin tam anlamıyla uçsuz bucaksız, derin ve toz tutmuş sayfalarında yaptığım araştırmalar sonucu hiç beklemediğim kadar ilginç bir şeye ulaştım. Malezya’da Tintoy Chuo isminde bir geek -niye geek dediğimi şimdi anlayacaksınız- gölge oyunlarıyla çok yakından ilgilenmektedir. Ancak dünya üzerinde pek çok yerde olduğu gibi, Malezya’da da gölge oyunu kültürü yok olmaya yüz tutmuştur. Eskiden çocukların bir numaralı eğlencelerinden şimdilerde pek çok çocuğun gölge oyununun varlığından dahi haberi yoktur. Bizim Tintoy da, gölge oyununun yok olmasını istemediğinden ve bu sahneleme türünün nesiller boyunca devam etmesini istediğinden yeni fikir arayışlarına girer.
Tam da bu arayış içerisindeyken, uzun zamandır severek takip ettiği Star Wars dünyası aklına gelir. Hatta öyle ilgiyle takip etmektedir ki kendi deyimiyle annesi dahi Darth Vader’ın kim olduğunu bilir. Anlayacağınız, bizim Tintoy baya baya bir geek’tir ve Star Wars dünyasını bir şekilde gölge oyunuyla birleştirme fikri böylece doğmuş olur. Bu fikri hayata geçirmek için de, Malezya’nın usta gölge oyunu sanatçılarından olan Pak Daim ile görüşür. Ancak şöyle bir sorun vardır: Pak Daim’in Star Wars evreninden zerre haberi yoktur. Bu yüzden, her şeyden önce Pak Daim’i Star Wars ile tanıştırması gerekir.
Bizim geek Tintoy, nasıl ki biz bir arkadaşımıza filmler izletip bir takım evrenleri sevdirmeye çalışıyorsak o da öyle yapar. Pak Daim ile birlikte mevcut bütün Star Wars filmlerini izlerler, ne kadar materyal varsa incelerler ve ortaya bir başka geek daha çıkar! Evet, Pak Daim de Star Wars evrenini çok sever çünkü iyi ile kötünün çatışmasını kendi kültüründeki halk hikayeleriyle bağdaştırır. Durum böyle olunca da, iki geek birlikte bu evreni gölge oyunu sahnesine taşımak için kolları sıvar.
Birlikte karakterleri tasarlar ve sahneye uygun şekillere sokarlar. Darth Vader, Prenses Leia, Luke Skywalker, C-3PO, Stormtrooper’lar hatta R2-D2 gibi aklınıza gelebilecek bütün ikonik Star Wars karakterlerinin gölge oyunu tasvirlerini hazırlarlar. Ayrıca sizi bilmem ama Star Wars karakterlerinin bu gölge oyununa özel olarak hazırlanmış şekilleri benim çok hoşuma gitti. Hem görünce tanıyorsunuz hem de gölge oyunundaki o özel stilize hatlar karakterlere başka bir boyut katmış doğrusu. Velhasıl, bütün bu hazırlık süreci bitince de sahneye çıkmaya koyulurlar. Üstelik ilk sahne gösterilerini de A New Hope filmini canlandırarak yaparlar!
Çocuklara yönelik düzenlenen bu A New Hope gölge oyunu sahnesinden sonra, projelerine ilgi giderek artar ve zaman içerisinde belli bir popülerlik kazanırlar. Hem Star Wars’u gölge oyunuyla birleştirmek gibi ilginç bir fikre imza atarlar hem de gölge oyunu kültürünü biraz olsun canlandırmış olurlar. Çünkü ondan öncesinde Pak Daim’in “Kırk yılı aşkın bir süredir gölge oyunu ile uğraşmaktayım. Ancak son yıllarda gölge oyununa ilgi git gide azaldığından sahneye bile çıkmıyordum. Ta ki Star Wars fikrini gölgelerle birleştirinceye kadar…” dediği gibi gölge oyunu kültürü yok olmaya yüz tutmuş. Böylesi ilginç bir fikirle de amaçlarına ulaşmışlar gibi duruyor. Eh, bir yandan da A New Hope filmini gölge oyunu şeklinde izleyen çocuklar olmuş oldu. Kim bilir, belki de o çocuklar bu gölge oyunu projesi sayesinde Star Wars evreniyle tanışmışlardır ve onlar da birer geek olmuştur.
İşte böyle böyle, bizim bu ilginç geek ikilimiz gölge oyununu bambaşka bir boyuta taşımışlar ve hiç beklemedikleri bir ilgiyle karşılaşmışlar. Belki dünya çapında ünlü olmamışlar ama kendi amaçları doğrultusunda başarılı olmuşlar gibi görünüyor. Hatta onlara doğan ilginin ve ortada ilginç bir fikir olmasının da etkisiyle bir iki belgesel bile çekilmiş. O belgeselleri de aşağıya bırakayım, konuyla ilgili görsel bir özet geçmiş olalım. Ne de olsa gölge oyunu dediğimiz şey bir sahne şovu, gözlerimizle de görmemiz gerekir değil mi?
Today – Star Wars Gölge Tiyatrosu
Great Big Story – Darth Vader, Malezya’daki Gölge Oyunu Kültürünü Canlandırıyor
Kimin aklına gelirdi, bir gün geek’in birinin Star Wars’u gölge sahnesine taşıyacağı? George Lucas’ın haberi var mı çok merak ettim doğrusu. Düşünsenize siz bir evren yaratıyorsunuz, yarın birileri Darth Vader’ı Karagöz gibi gölge oyununda oynatıyor. Peki siz bu ilginç fikirle ilgili ne düşünüyorsunuz? O çocukların yerinde olup gölge sahnesinde A New Hope izlemek ister miydiniz?
