Matrix evreninin yapıtaşı eseri Animatrix’te, nedendir yıllar boyu aklımda “And for a while, it was good” cümlesiyle kalan ve makinelerin yükselişini ve isyanını anlatan bir segment vardı. Onu izlediğimde sene 2005 civarıydı. Hiçbir zaman, o videoda konu edilen şeylere yaklaşabileceğimizi düşünmemiştim. Daha doğrusu bu olacaksa, benim ömrüm dahilinde olmayacaktı. Muhakkak siz de öyle şeyler hissetmişsinizdir eminim. Ve muhakka siz de, tüm bunların inceden olmaya başladığını görünce, bir yerinizde ürperiyorsunuzdur.
Elon Musk, Stephen Hawking gibiler “Yapay zekayı kurcalamayın” dediklerinden beri zaten bir dikkat kesilmiştik, ama gerçek yapay zeka daha henüz tamamı gerçekleştirilemeyecek bir sohbet. Gidilecek daha çok yol var ve varış noktasına yakın bile değiliz. Ama öğrenen makineler, robotlar? Onlar buradalar. O kadar hayatımızdalar ki, dünyanın en ileri gelen teknoloji otoritelerinden biri açık açık “Şu robotları bir vergiye bağlayalım artık” diyor.
Bunu diyen Bill Gates. Gates, giderek daha fazla şirketin sayısı gittikçe artan bir oranda işleri robotlara vermesinden rahatsız. Bu rahatsızlık, yirminci yüzyılın başında endüstriyel devrim kendi içinde bir tur daha dönüp işçi sayısını azaltan makinelere geçildiğinde de dile getirilmişti. O zaman daha romantik bir eleştiri vardı tabii. Gates, kendisi de servetini teknoloji ile elde etmiş biri olarak, buna dur densin istemiyor. Onun yerine, negatif etkilerini gidertilecek bir sistem peşinde.
Her ne kadar bu sistem Avrupa Parlementosu’nda reddedilmiş olsa da, Gates’in hayalinde yatan şey şirketlere robot kullanmaktan ötürü bir çeşit bir vergilendirmenin yapılması. Çok amiyane tabirle açıklayalım, bir anlamda şirketler çalıştırdıkları robotlar için baya ssk, prim yatıracaklar. Sonra devlet –umulan o ki– o gelen vergilerle birlikte, dönüp insanlara geri yatırım yapacak: Sağlık desteği, emeklilik, sosyal güvence… Gates’in önerdiği şey gerçekten bu. Artık hayatımızda bunları konuşuyoruz sevgili geekler. Robotları vergilendirip, sosyal demokrat bir refah sistemi kurulsun dedi Bill Gates. Bu oldu yani.
Gerçekten yani, son otuz kırk yılda neler oluyor yahu…
