Eğer şu an aşağıdaki yeni Ghostbusters filminin fragmana tıklayıp, YouTube sayfasına giderseniz; daha videoyu açmadan karşınızda çok abesle iştigal bir Like-Dislike oranı göreceksiniz. Biz bu satırları yazdığımız sırada fragmanın 130 bin like’ı, yaklaşık 240 bin de dislike’ı vardı. Aşağıdaki yorumlar ise, apayrı bir curcuna. Görebildiğim kadarıyla gelen tek olumlu yoruma, “Bunu yazman için Sony sana ne kadar para verdi?” şeklinde yüklenildiği bir alandan söz ediyoruz. Peki bunun sebebi ne? Esas kadronun kadın olması.
Bakın, Sony Pictures’a benden çok gömen yoktur herhalde. Adamların üst üste verdiği kötü kararları burada çok yazdık, çizdik. Fragmanın baya bir beğenilmediğini internette okuyunca, “Sony yine yaptı Sony’liğini herhalde” diye düşünmüştüm kendi payıma. Fragmanı da o gözle izledim. “Neymiş bu beğenilmeyen?” değil, daha ziyade bir “Üff, yine nasıl kötü bir şey gelecek acaba?” diye. Hiç kötü bir şey falan gelmedi. Görselliği gayet yerinde, müziği falan çok gaz olmuş, sizin dünyanızı değiştirmeyecek, ama filme bir çıt daha olumlu bir gözle bakmanızı sağlayabilecek bir fragman. Dürüst olmak gerekirse sayfamıza koyduğumuz son on – on iki fragman arasından en eli yüzü düzgün olanı.
Ama tabii ki, ultra-dedebey birlikleri inanılmaz rahatsız olmuşlar. Bunu da aşağıdaki yorumlardan anlıyoruz. “Wizard of Oz’ı tekrar yapıp, başrolü 52 yaşında bir adama verseydiler ne hissederdiniz?” cümlesi var mesela. Bir benzeri Human Torch’un siyahi olacağı açıklandığında, bir başka benzeri de yakınlarda Idris Elba‘nın Roland’ı oynayacağı duyurulduğunda sorulmuştu bu sorunun. Tabii ki kimse, Exodus‘ta bütün Mısırlıları bembeyaz adamlar oynarken, ya da Aloha‘da Asyalı bir karakteri Emma Stone’a teslim ederlerken bu soruları sorma ihtiyacı hissetmemişti. Ama hazır yeri gelmişken, ben yine de cevaplayayım.
Bir karakteri yaratırken; ırkı, cinsiyeti, cinsel yönelimi ve etnik kökeni gibi konularda “niye olmasın?” sorusudur önemli olan. Bu karakter niye gay olmasın? Bu karakter niye kadın olmasın? Niye Asyalı olmasın, niye siyahi olmasın, niye Arap olmasın? Çünkü öteki tarafta, “niye olsun?” sorusunun cevabı belli. Farklı bir hikaye anlatmak, birinci sebebi. Zaten anlatılandan değişik bir yorum katmak, farklı bir açı kazandırmak, tazelemek, ilginçleştirmek. Christopher Nolan, Batman Begins‘de niye karakteri önceki Batman filminin aksine ağırbaşlı ve ciddi yaptıysa, o sebepten yani. Daha önce gidilmeyen bir yere götürmek hikayeyi. Çünkü o hikaye oraya gitti daha önce. Yapıldı o. Ve kayıp falan da değil, hâlâ duruyor. İnsanlar nasıl dönüp “campy” Batman’i izlemek için Schumacher veya Burton filmlerini hâlâ bugün izleyebilirlerse, erkek Ghostbusters kadrosunun oynadığı filmlere de kimse kışt demedi. İkinci sebebi de, dahiliyet. Sinemada daha fazla kişinin kendisini bulmasını sağlamak. Bağlantı kurulmasına zemin vermek. Ortada bir “Beyaz bir erkek değilsen, kahraman olamazsın” gibi saçma mesaj varsa, onu ortadan kaldırmak.
Bunun karşılığında, “niye olmasın?“‘a verilen en sık cevap, genelde “çünkü orijinali öyle değil” oluyor. Evet bunun zaten gözü ve kulağı olan herkes farkında. Ama o göz ve kulağın arkasında bir şeyler barındıran insanlar da, bu karakterlerin beyaz erkekler dışında hiç kimseye şans verilmediği yıllarda yaratıldığının da farkında. Topu bu soruya “çünkü öyle şey mi olur?” yanıtının verildiği yıllara atmak anlamına geliyor bu. Bu da popüler kültürün tamamen “Beyaz, heteroseksüel ve erkek değilsen yerin yok” mesajı üzerine kurulu olması durumunun kendi kendinin kehanetini yerine getire getire uzamasına sebep oluyor. Başka da hiçbir şeye yaramıyor.
O yüzden, gelin artık bu tip şeylere tepki vermeyelim dünya geek kültürü olarak. “Baştan zenci karakter yaratılsın o zaman”, “Baştan kadın yapsalarmış” gibi sorularla yormayalım gırtlakları. Yapılmamış işte. Yapılmasına da fırsat tanınmamış. Bugün de hâlâ pek fazla fırsat tanınmıyor. Birileri de bugün yapsın, geçmişin hatalarını kapatsın. Yeniliktir. Değişik bir açıdır. Farklı tipte bir hikayedir. Eskisi zaten duruyordur, bu taze bir nefestir, gördüğümüzden öte bir şey gösterir. Yani çünkü, her şeyin de ötesinde, niye olmasın be?
Fragman şu şekilde. Bence de gerçekten çiçek gibi yani. Buyurun.
