Acayip popüler bir mobil oyundan yola çıkarak, bir çıt kompleks konulardan söz etmeye var mısınız? Süper. Başlayalım.
Tencent diye bir firma var. Bu, Çin bazlı bir firma. Bir medya ve teknoloji firması, bu konuda da dünyanın tartışmasız en büyüklerinden bir tanesi. Kendilerinin epey meşhur bir oyunu var. Strike of Kings diye biliyor olabilirsiniz kendisini, aynı zamanda King of Glory ve Honor of Kings adlarıyla da doğal ortamda bulunabiliyor.
Bu oyunla ilgili The People’s Daily gazetesinde sert bir makale yayınlanıyor. Türkiye’de yaşamış kimseye yabancı gelmeyecek bir retorik var makalede. “Tarihimizi çarpıtıyor” denmiş, “Değerlerimizi aşındırıyor” denmiş, “Gençlerimizi yozlaştırıyor” falan denmiş. Makaleyi de üç kere basmışlar. Bu makalenin basımının ardından Tencent gün içerisinde %4.1’lik bir hisse değeri düşüşü yaşamış. Böyle yazınca kabul edilebilir geliyor, o yüzden biz öteki formuyla anlatalım: Tencent bu makaleden sonra 14 milyar dolarlık bir değer kaybı yaşıyor. Neden bu kadar dramatik peki?
Çünkü The People’s Daily merkezi Çin hükümetinin ağzı olarak hizmet veriyor.
Bu, gücü merkezi devlette toplayan bütün devletlerde istisnasız görebileceğiniz bir durumdur. Bir firma var, bir de oyun var; bu firma ve bu oyun dünya çapında popüler ve üstelik Çin ekonomisine ciddi katkı sağlıyor. Mantıklı bir ortamda Çin devletinin böyle bir durumu sabote etmesinin iki muhtemel açıklaması var. Ya Tencent ile merkezi Çin hükümeti ters düştüler; ki bu Çin hükümetinin kin tutan ve çukur kazan bir organizma olarak çalıştığını gösteriyor, bu da efektif veya adaletli bir durum değil. Ya da Çin hükümeti samimiyetle Batı dünyasının 15 yıl önce bağıra çağıra tartıştıktan sonra kapattığı bir konuyu –video oyunları gençlerimizi zehirliyor– samimiyetle tekrar açıyor, bu da inovasyon olarak “regüle” etmesi mecburiyetten beklenen şirketlerden daha geri bir kafadan duruma yaklaştığını ortaya koyuyor. Bu da, yine, efektif ya da adaletli bir durum değil.
Hikayenin kıssası? Hiç bir odakta tek bir lafla 14 milyar dolar kayıp yaşattıracak güç toplanmamalı şu hayatta. Çünkü o lafı edenin nitelikleri her daim aynı olacak diye bir kaide yok. Siz ne dersiniz?