Geekyapar’ın gerek yazılı gerek de görsel her türlü mecrasında, bilmiyorum kaç defa saç baş yolarak çığırdım bu gerçeği… Kaç kez anlatmaya çalıştım aslında öyle olmadığını ama böyle olduğunu. Kimileri kabul etti, kimileri de etmiş gibi rol kesti. Bazıları da sırf bu argümanlarımdan sıkıldıkları ve kati suretle ikna olmadıkları için muhabbeti kesmek adına kestirip attı. Ama gel gelelim sonunda, kulak kesilebileceğinizi düşündüğüm ve neredeyse her birinizin en sevdiği animasyonlar sırasında ilk beşe çok rahat girecek Incredibles’ın yaratıcısı Brad Bird de benimle aynı fikirde olduğunu cümle aleme duyurdu. Çok rahat on iki gösteren bir edebiyat öğrencisindense, dünyaca ünlü başarılı bir yönetmenin sözlerini belki oturur dinlersiniz.
Evet, Brad Bird de sonunda animasyonların otomatikman “çocuk filmi” olmadığını doğruladı! Çok şükür!
Çok değil, iki gün evvel Twitter üzerinden gelen soruları yanıtlamakta olan Brad Bird, Incredibles 2 üzerine gelen yorumları değerlendiriyordu. Birçok insan filme giderken nasıl da İnanılmaz Aile gibi giyinerek gittiğini ve filmin ruhunu dibine kadar yaşadığını anlatırken, belli bir kesim de eleştiri oklarıyla Bird’ü avlama girişimindeydi. Tabii çok uzun yıllardır süregelen bir tartışma olan “animasyon filmleri çocuklar içindir” algısını kesinlikle kabul etmeyen Bird, sonunda birazcık ağır patlama yaşayarak istediğim cevabı cümle aleme duyurmuş.
With all due respect, it is NOT a “kids movie”. It is animated, and rated PG. https://t.co/a6tGzoWvzy
— Brad Bird (@BradBirdA113) July 2, 2018
MonkeyTigerHead isimli kullanıcının özetle söylediği: “Bu film çocuklar için ve içinde argo sözler yer alıyor. Filmin tek hayal kırıklığı yaratan şeyi buydu.” Çocuklar izliyor bunu eeey Brad Bird diyor yani. Bu film ÇOCUK FİLMİ diye çemkiriyor. Çocukluk elden gidiyeah, küfürler geliyeah minvalinde kafa tutuyor Bird’e. E tabii Bird de durmuyor, sen önce dişlerini fırçala gibisinden bir gazla veriyor cevabını: “Saygısızlık etmek istemem ama bu “çocuk filmi” değil. Animasyon ve sınıflandırması da PG”
Bird’ün PG dediği kavram parental guidance, yani ebeveyn kontrolünde çocukların da izleyebileceği film kategorisi. Bakın oradaki “da” öylesine kalın puntolarla belirtilmedi. Bir amacı var. Yani tüm yaş kategorilerine uygun ve çocuklar da izleyebilir.
Peki neden Brad Bird dünyanın öbür bir ucunda bunu dile getiriyor, neden ben buralarda saç baş yolarak anlatmaya çalışıyorum? Valla Bird’ün amacı, yaptığı işi küçümseyenlere ders vermek olabilir, orasına pek karışamam. Ancak yanlış anlaşılmayla koskoca bir film türünü hor görülmesine kalbim el vermiyor arkadaşlar.
Evet, animasyonlar çocuk filmi değildir. Çocuk filmi olarak isimlendirebileceğiniz yüzlerce yapım var ve inanın onları izlemek belli bir yaştan sonra kimsenin hoşuna gitmiyor. Ancak “animasyon=çocuk filmi” gibi bir algıyı ne oluşturdu hiçbir şekilde emin olmamakla birlikte, bunun çok yanlış olduğunu savunmaya devam edeceğim. Hiçbir çocuğun anlayamayacağı türden espriler, göndermeler ve bilimum içeriğin harmanlandığı filmlerin yalnızca gerçek insanlar yerine çizgiden yaratılmış karakterlerle hayat bulması mı çocuk filmi yapan? Değil işte yahu, değil.
Son yıllarda Sünger Bob’un bile çocukken safça izlediğimizden çok daha farklı anlamlar taşıyan bölümlere sahip olduğunu ispatlayan kanıtlar gördükçe, animasyon=çocuk filmi düşüncesine yenik düşen insanlar azalır sanıyordum. Ancak durum öyle olmamış, hala popülasyonlarını devam ettiriyorlar.
Küçükken okula gelen bazı insanların “üç boyutlu” adı altında saçma sapan gözlüklerle projeksiyondan yansıttıkları yirmi-otuz dakikalık safsatalar çocuk filmi bana kalırsa. Ya da ne bileyim, gerçekten bir alt metni olmayan ve sadece izlemeye dayalı çizimsel yapımlar çocuklar için. Kalkıp da The Iron Giant, Ratatouille ve The Incredibles gibi kaliteli animasyonları ve bunların yapımcısını, hiçbir şekilde hayal gücü ya da düşünmeye sevk etmeyen filmlerle bir tutarsanız alacağınız cevap elbette ki ağır olur. Gerçi Bird bunun için fazla sakin yanıtlamış diyebilirim. Yine de hoş değil lan. Koskoca adama çıkıp “çocuklara çalışıyorsun sen” derseniz, adam üzülür. Çocukluğun felsefesini de küçümsüyorsunuz böylelikle, olmuyor.
Hatta bakın, bazı Twitter kullanıcıları da Bird’e bu konuda destek vermiş:
That’s what I’m talking about! I sense a movement here, people!!! https://t.co/kjANaFzSSA
— Brad Bird (@BradBirdA113) June 25, 2018
Ieda Marcondes demiş ki “31 yaşındayım, arkadaşım da 32 yaşında; valla biz bayıldık filme.” Bird de heyecana gelip “Yav işte bunu diyorum ben, büyüdünüz diye zevk mi alamayacaksınız animasyonlardan?!?!” tepkisi vermiş bir bakıma.
Özetle Bird’ün bu haykırışları umarım bir yerde kulak ardı edilmiyordur. Çünkü hala yılmadan her animasyon çocuk filmi değildir demeye devam edeceğim. Çocuk filmi diyerek bile hayal gücü kapasiteleri dünyalar kadar kocaman olan minik insanları küçümsediğimi hissetsem de, farklı bir tabir bulana kadar derdimi bu yönden anlatma taraftarıyım.
Özetle siz siz olun, bir animasyon yapımcısına “çocuk filmi yapıyeah” gibisinden tweetler atmayın. Vallahi pişman olursunuz.
