Çağrıya cevap veren: Anıl Polat
Yaklaşık 650 bin kişinin gözaltına alındığı, 1 milyon 683 bin kişinin fişlendiği, 14 kişinin cezaevlerindeki açlık grevlerinde öldüğü, 171 kişinin sorgularda ve cezaevi işkencelerinde can verdiği, 49 kişinin idam edildiği, unutmak istediğimiz, ama bir yandan da hatırlamamız gereken o acı dolu günleri konu alan pek çok yapım bulunuyor. Kimisi bir yandan güldürüp arka planda olayları konu alırken, kimisi ise son derece çarpıcı bir şekilde izleyicilerin yüzüne o günleri vuruyor. Bu yazıda ise kendi içinde dönemin farklı yönlerini konu alan, eleştiren ve unutmamamızı sağlayan 10 çarpıcı Türk filmini listeledik.
10- ‘Babam Askerde’
Her ne kadar 80 darbesini konu alan pek çok yapımda yetişkinlerin başından geçen olaylar anlatılsa da, Babam Askerde filmi dönemin çocuklarının psikolojisini, olayların onlar üzerindeki etkilerini ve genel anlamda gelişmelere bakış açısını başarılı bir şekilde yansıtan sayılı filmlerden biri. Handan İpekçi’nin ilk uzun metrajlı filmi olmasıyla beraber, çıktığı dönemde dağıtıcı bulamayan, ancak zorlukların üstesinden gelerek çok kısa bir süreliğine de olsa gösterime girmeyi başaran bir yapım. 12 Eylül olayları sırasında babaları tutuklanan 4 farklı sosyal çevreden çocukları konu aldığı için, daha duygusal ve naifliğini bozmayan bir film olan Babam Askerde, kesinlikle izlenmeyi hak ediyor.
9- ‘Av Zamanı’
Ülkenin siyasi olaylarından dolayı, her şeyi bırakıp doğup büyüdüğü Cunda Adası’na dönen bir yazarın iç hesaplaşmasını ve ülkenin onun üzerindeki etkilerini, hayatındaki olaylara olan bakışını nasıl değiştirdiğini konu alan bir yapım Av Zamanı. Erden Kıral’ın yönetmenlik koltuğuna oturduğu film, içerisinde bulundurduğu pek çok metafor ve alt metniyle birlikte dönemi sorgulatan ve düşündüren bir film olmayı rahatlıkla başarıyor.
8- ‘Dikenli Yol’
Genellikle Metin Akpınar ile birlikte izleyicileri kahkahalar boğan ve 3 yıl önce kaybettiğimiz sevgili Zeki Alasya’nın yönetmenliğini üstlendiği film, 80 darbesi sonrasında iç hesaplaşmalarla boğuşan Hüseyin’in yaşadıklarını anlatıyor. 12 Eylül faşizminin sıradan insanlara çektirdiği acıları ve zorlukları ustalıkla yansıtan, o dönemler Türk filmlerinde eşine zor rastlanır bir şekilde flashback yöntemini uygulayan, finaliyle beraber tüm film boyunca anlatılan onca şeye rağmen izleyicilere umut aşılamaya çalışan ve haliyle bu listede olmayı hak ediyor.
7- ‘Gülün Bittiği Yer’
Yayınlandıktan yaklaşık bir hafta sonra sansürlenerek toplatılan filmin başrolünde Cüneyt Arkın yer alıyor. İsmail Güneş’in yönettiği film sarsıcı sahneleriyle beraber, masum bir gencin günlerce gözaltına kalarak yaşadığı işkenceler anlatılıyor. Film, yaklaşık 171 kişinin işkenceler sonucu yaşamını kaybettiği 12 Eylül olaylarında, günler süren onca işkenceden sonra masum olduğu anlaşılan gencin kasabasına dönüşü ve ardından gözaltındayken yaşadığı travmalar sonucu günlük hayatındaki zorlukları, paranoyak hareketleri, güvensizliğini ve iletişim sıkıntısını çok iyi yansıtıyor izleyicilere.
6- ‘Beynelmilel’
Sırrı Süreyya Önder ve Muharrem Gülmez’in yönettiği film, 12 Eylül sonrası halkın psikolojisini, düşüncelerini ve duygularını bir çalgıcı grubu üzerinden trajikomik bir şekilde anlatıyor. Finaliyle duygulandıran, hatta bazı izleyenleri ağlatan film, aynı zamanda güldürme görevini de başarıyla ifa ediyor. Farklı görüşlerden ve farklı sınıflardan insanların etkileşimlerine ve görüşlerine yer ayıran film, hem komik hem de çarpıcı olmayı başaran bir yapım.
