Bence The Legend of Korra’nın özellikle son iki sezonu, Avatar: The Last Airbender’dan çok daha iyi. Geçtiğimiz günlerde Korra’nın, amiyane bir tabirle Aang’in ekmeğini yediği için yer yer haklı olsa da abartılı bir eleştirisini okudum. Eleştiriler arasında tabii ki bu ikonun aşırı ticarileştirilmesi de vardı. Zaten o noktada içimden “bundan 100 yıl önce Frankfurt Okulunca yapılan popüler kültür eleştirilerinden bir adım öteye gidememiş, yazıklar olsun” diye geçirdim. Aslında böyle düşünen birçok insana da rastladım ve hepsine hak veriyorum. Fakat benim gözlemlediğim ve Korra’nın kesinlikle göz ardı edilmemesi gereken bir yanı var. Kısaca ve madde madde anlatmaya çalışacağım.
1. Tüm Avatarlar Birer ‘Mesih’ti Ama Korra Daha Mesih
Her şeyden önce Amerikan kültürünün etkilerini çok fazla gördüğümüz Korra’da, kızımızın bir ‘mesih’ figürü olarak ele alındığını söyleyebiliriz. Ki özellikle Hollywood filmlerindeki protagonistler genelde bu şekilde portrelenir. Bu iki yönüyle hoşuma gidiyor. Birincisi tabi ki karakterin kadın seçilmesi. İkincisi ise 3 sezonda da Korra’nın sembolik olarak yeniden doğması. Bu ilk sezonda güçlerini kaybedip yeniden kazanmasıyla oluyor bildiğiniz gibi. İkinci sezonda geçmiş Avatarlarla bağlantısını kaybediyor, ki bu Korra’yı hem ilk Avatar Wan‘la (Wan=One=Bir=İlk) aynı kefeye koyuyor ama “son Avatar” olma riskini de beraber getiriyor.
Üçüncü sezonda ne kadar Zaheer alt edilmiş gibi görünse de dördüncü sezonda anlıyoruz ki, bir anlamda aslında Zaheer zafer kazanmış oluyor. Yani üçüncü sezonun sonundan itibaren Avatar olmadan da idare edebilmiş bir Avatar evreni görüyoruz. Hatta Toph bile bunu dile getiriyor. Bu ne demek? İlerideki maddelerde biraz daha açıklık getireceğim. Ama kısa şöyle bir açıklama yapayım: Bu sezonun adı Denge (bir sonraki maddede biraz daha açacağım), yani bu sezonda görmeyi beklediğimiz şey rasyonalizm ve spiritüelizm arasındaki dengenin kurulması olacak. Kuvira‘nın meritokratik (ya da teknokratik) duruşundan bunu çıkardığımı söyleyebilirim. Bu da bugünün, aslında son 60-70 yılın, toplumsal dönüşümüne iyi bir referans. Gittikçe daha seküler ve bilim odaklı bir topluma doğru gidiliyor.
2. 4 Sezon 4 Düşman 1 Tema
Daha önce bir facebook iletimde belirtmiştim. Korra’nın en sevdiğim yanlarından biri kötü adamların “iyi” otorite figürlerinden çok daha onurlu ve belki de biraz daha olumlu portrelenmesi. Republic City’nin Başkanı, Toprak Krallığının ölen kraliçesi ve askeri darbeyle tahtından indirilen yeni kral… Üçünün de ortak yani bir hayli sinir bozucu olmaları ve destek vermeleri gerektiğinde Korra’dan desteklerini esirgemeleri. Öte yandan kötü adamların Korra’nın Avatar olarak gelişmesinde çok daha fazla yardımı olduğunu söyleyebiliriz.
Amcası Unalaq Korra’ya Ruhlar Dünyası’nın sırlarını açıyor, Zaheer gerçek bir anarşik özgürlükçü ve Korra’ya büyük saygı duyuyor ve ona “yardım etmek” istiyor. Hatta Ruhlar Dünyası’nda ettikleri bir sohbette Korra’yı kontrpiyede bıraktığı bir sahne bile var (Toprak Kraliçesiyle ilgili… İzleyen hatırlar). 4 sezonun temalarına göz gezdirelim: Hava, Ruhlar, Değişim ve Denge…
İlk üç sezonda da sezon isimleri ile bağlantılı “kazanımlar”da en büyük krediyi kötü adamlara vermek lazım. Korra Amon sayesinde hava bükmeye başlıyor, Amcası sayesinde Ruhlar Dünyası’nı keşfediyor, Zaheer değişimi başlatıyor. Yani “Denge“nin esas unsuru da Korra değil Kuvira olacak dersem pek de yanlış bir önermede bulunmuş olmam sanırım. Aynı zamanda 4 sezonun aslında bir ortak teması var: “Artık Avatar’ın dönemi bitti.” Bunu günümüz toplumuna vuracak olursak yine yukarıda bahsettiğim noktaya gelindiğini görebilirsiniz.
3. Kuvira, Teknokrasi/Meritokrasi ve Ana Tanrıça Toph
Her şeyden önce Toph‘un hikâyeye girişini çok beğendim. İlk üç sezonda asla öldüğüne dair bir referans verilmemesi insanda “bu planlı bir şeydi” hissiyatını uyandırıyor. O nedenle Toph bir deus ex machina değil (zaten henüz olması imkânsız ya neyse) ve hikâyeye katılmasının eski Avatarseverleri ekrana kitlemek için salt bir ticari hamle olmadığı açık. Kuvira otoriter, teknoratik/meritokratik bir karaktere sahipken Toph‘un neredeyse tanrıçalaşması ve bize Gaia (toprak tanrıçası) imajının verilmesinin kesinlikle tesadüf olmadığını düşünüyorum.
Toph‘un Günümüz toplumundaki doğal ve ruhani arayışları temsil ettiğini söylemek yanlış olmaz. Çünkü teknolojiye o kadar bağımlı hale geldik ki doğayla olan bağımızı bile teknoloji üzerinden kurmaya başladık. Nitekim 4. sezon 3. bölümün sonunda buna da bir referans veriliyor. Bunlarla birlikte yukarıda da bahsettiğim gibi Toph bile, belki sadece Avatar’ın sinirlerini bozmaktan da çok eğlendiği için, artık Avatar döneminin bittiğine inanmış gibi bir tavır içinde.
4. İyi ve Kötü Arasındaki Bulanık Sınır
Yukarıda da bahsettiğim gibi Korra’da iyi ve kötü karakterler arasında keskin bir sınır yok. Bu nedenle Korra aslında düşmanlarına, ama özellikle de Zaheer’a hak veriyor ve öğrendiklerinin çoğunu ya doğrudan ya da dolaylı olarak onlardan öğreniyor. Hatta ‘kötü’ karakterler bir hayli derin işlenirken, iyi olması gereken otorite figürlerininin ne kadar sığ olduğunu görebiliriz. Özellikle yeni ve genç kral Wu’nun nasıl portrelendiğine dikkat çekmek isterim. Şımarık bir zengin çocuk. Aranızda seven var mı allasen? Antagonist ve protagonist karşılaşmasına yeni bir boyut getirmese de ‘çocuklar için’ hazırlanan yapımlarda olmayan grinin tonlarını Korra’da gözlemlememek için kör olmak lazım herhalde.
Bu nedenlerden dolayı Korra, analiz edilmeyi ve eleştirilmeyi bekleyen ve derinliği olan bir yapım diye düşünüyorum. Üstelik bunu çok keyifli biçimde sunuyor. Sizin de yorumlarınızı beklerim.
13 Comments
Amon u V ye kuvirayı hitlere benzeten bi benmiyim :S ha bide Zaheer em guUUuurbanın olaAAAaaaam . . .
Artık kitapların (sezonların) 10 bölüm olmasından mıdır nedendir bilmiyorum, olaylar çok oldu bittiye getirildi, ve işte tam da bu yüzden The Legend of Korra, bir The Last Airbender kadar iyi olamadı gözümde. Ayrıca Zaheer’in uçacak dinginliğe erişebilmesinin bu kadar kolay olması ya da Tenzin’i dövebilmesi gibi boşlukları doldurmadan, The Last Airbender’ın yanına bile yaklaşamaz bence. Bilerek havada bırakılmış “Zuko’nun annesi” olayının bile The Legend of Korra’da doldurulmaması canımı sıkıyor. (Önümüzdeki bölümlerde Toph gibi o da çıkıverirse fena olmaz mesela – ki Zuko’nun yaşına bakacak olursak hayli zor . Ancak Iroh gibi görünebilir zannımca)
Zuko’nun annesinin hikayesi çizgi romanlarda devam ediyor o yüzden bekleme ortaya çıkmasını bence.
Katılmıyorum. İlk serinin hikayesi daha sağlamdı. LoK’da kurgusal hata çok var. Karakterler bi noktada tıkanıp, çözüm bulamıyorlar, hop, alakasız bi karakterin meğer ruh dünyasına girme yeteneği varmış, rastgele insanlara hava bükme yeteneği gelmiş vs. gibi, sağlam bi senaryoda olmaması gereken, sonradan düşünüldüğü çok belli olan unsurlar var. Avatar State olayının içine etmişler, Korra, Avatar State’i açıp kapatıyor, bükme gücünde de fazla bi fark olmuyor. Spirit world olayı da çok saçma olmuş, spiritler mistik yaratık olmaktan çıkıp şirin, renkli birer Pokemon’a dönüşmüşler.
Antagonistlerin çoğu abartı güçlü. Zaheer denen eleman hayatında bending nedir bilmemiş, 40 yıllık usta Tenzin’e kafa tutuyor. Lavabending olayı aşırı abartı bi güç olmuş, sadece var olan toprağı lava dönüştürmekle kalmıyor, bitmek tükenmek bilmeyen bir volkan oluşuyor resmen.
Bi de Korra’yı resmen Avatar’ların Avatarı yaptılar. Spirit world köprüsünü açıp dünyayı değiştiren Avatar oldu, ilk metal büken Avatar oldu, dünyayı 3 kez mutlak felaketten kurtardı (Amon, Unalaq, Zahir). Aang, Korra’nın yanında hiç bi b.k yapmamış gibi bi şey. Aang’i bırak, önceki Avatar’lar paso yatmış herhalde 😀
LoK’nin artısı biraz daha yetişkinlere hitap edebilmesi bence. Avatar TLA daha bi çocuksu kalıyodu. Eğlenceli ve güzel bi seri olduğu için takip ediyorum ama kesinlikle daha iyi diyemem.
Kurguda tabii ki açıklar var ama bence naratifle çok güzel kapatılıyor o açıklar. Bana da özellikle 3. sezon, ve başlangıcına bakılırsa 4. sezon hiç de sonradan düşünülmüş gibi gelmiyor. Toph’un ortaya çıkışı mesela. Sanki ilk sezondan beri hazırlıyorlardı buna. Çok fazla foreshadowing yapıldı bu konuyla ilgili. Hava bükücülerin yeniden ortaya çıkması da aynı şekilde.
Ortada çok bariz bir değişim var ve Avatar’ın yeni dünya düzeninde pek yeri yokmuş izlenimini güçlü antagonistlerle veriyorlar. Ki Aang ile Korra’nın yeteneklerini karşılaştırmak bana pek doğru gelmiyor. Aang Avatar olduğunu öğrendiği günden sonra 100 yıl boyunca hiçbir şey yapmıyor. Korra ise hava dışında her elementi gayet iyi büküyor zaten. Korra’nın Avatar state’e hakim olması ve on/off switch’i varmışcasına kontrol etmesi beni rahatsız etmiyor. Çünkü zaten eğitimli. Ayrıca Avatar State’e geçince Zaheer’in nasıl götü tutuşup fıldır fıldır Korra’dan kaçtığını hatırlatayım =) Korra’yı zehirlemeseydi ağzını burnunu dağıtırdı Korra Zaheer’in. Ayrıca mesela Jinora’nın Ruh Dünyası ile bağlarının güçlü olması neredeyse ilk sezondan beri olan bir şey. Tenzin’in en yetenekli ve gözde kızı olduğu hep detaylarda saklı. Aynı Toph’un ortaya çıkmasının da önceki sezonlarda foreshadowing’i yapıldığı gibi Jinora ile ilgili de küçük detaylar yakalayarak aslında hiç de öyle sonradan düşünülmüş olmadığını gözlemleyebilirsin.
Ayrıca Aang’in zamanında bütün dünyanın tek derdi ve korkusu Ateş Lordu’ydu ve bu nedenle iyi ve kötü fazla sıkıcı bir şekilde verilmişti. Bir tek Zuko olayı bozan karakterdi neredeyse ve bence yetersizdi. Öte yandan yanlış hatırlamıyorsam Avatar Roku da aşırı güçlü olmasına rağmen durduramadığı bir felaketten bahsediliyordu (ne olduğunu hatırlayamıyorum). Korra’nın zamanında ise birçok farklı sorun var, ki zaten çoğu rakibinin karşısında genellikle çok aciz kalıyor Korra.
Neyse, tabii ki TLA’yı daha iyi bulabilirsin =) Yine de biraz dikkatli izleyince çok da öyle oldu bitti, “hadi bu böyleymiş meğerse olsun” şekilnde ilerlemediğini görebilirsin senaryonun. En azından ben bunu pek hissetmiyorum.
Toph’tan iki kere bahsetmişim pardon =)
Bence Aang’in daha çok sevilmesinin nedeni avatar everenini ilk onunla tanıtmaları ve Aang ile birlikte izleyicininde o evreni keşfetmesiydi. Aang 100 yıldır ortalıkta yoktu ve izleyici Aang ile birlikte öğrendi her şeyi ve en büyük artılarından biri Aang takımının sürekli bir şekilde gezmeleriydi, gittikleri her yerde yeni bir hikaye bir öğe buluyorlardı Avatar evrenine dair. Bana sorarsanız Korra’yı daha çok seviyorum sanırım daha yetişkinlere yönelik olmasından, işlenen hikayeninde aynı şekilde. Korra’nın Avatar State e çok rahat girip çıkabilmesi Korra’nın avatar olduğunu çok daha rahat benimsemesinden kabullenmesinden kaynaklı bence ilk bölümde çocuk Korra’yı hatırlıyordur herkes “I am the Avatar” diye çıkmıştı karşımıza Aang ise biraz daha mesafeli yaklaşıyordu bu duruma ki Bu sezon Avatar State girmekte sıkıntı çekiyor Korra. Sezondaki bölüm sayısının kısa olması direk olay odaklı bir hikaye haline getiriyor ve yan hikayeler çok nadir ve kısa kalıyor. Zuko’nun annesi olayına gelirsek Aang den sonra 3 farklı çizgiroman yayınlandı diye hatırlıyorum Toph, Zuko’nun annesi, Republic City’in kuruluşu hakkında Türkçe çevirileri de yapıldı hatta. Sanırım Korra’dan sonra da böyle bir şey yapabilirler.
“The Last Airbender’dan çok daha iyi” den sonrasını okumadım. çünkü bunun hiç bir izahı yok.
ilk serideki dövüş hareketleri ve elementleri bükme hareketleri daha güzeldi. bu serininde çok sağlam bölümleri var. severek izliyorum
senaristler korr’yı bitirip, aang’in hikayesine geri dönmeyi planlıyorlar, sen kalkmış, the last airbender’dan daha iyi diyorsun. aferin çok doğru düşünmüşsün.
inceleme için daha düzgün birilerini bulun bence…
TLA dan daha mi iyi Hahahaha bu yazı tam bir “Saçmalik”
The Last Airbender’in daha iyi olduğunu göstermek için Aang tek başına yeterli aslında ama daha bunun Zuko, Iroh, Toph ve Sokka’sı var. Hepsi dahiyane yazılmış karakterler.
Neymiş efendim sonrasını okumadımlar yok efendim öyle yok efendim böyle TLA daha iyi falan,eminim ki çoğunun TLOK’u sevmemesinin nedeni TLA ile ilgili az olay,hikaye,karakter barındırması çocuklukta izledikleri siyah beyaz dünyanın devamını istiyorlardı besbelli bu normal bir şey ama TLA daha çocuklara hitab eden bir yapım.Ben ilk önce TLOK’u izledim sonra diğerine geçtim açıkçası evet TLA gayet sağlam bir yapım ama çocuk değilseniz çok sıradan bir yapım olduğunu anlarsınız final bossa(Ateş Kralı) kadar yardakçılarını ile kapışıyor sonra boss dövüşü final şeklinde ilerliyor. Kötü demiyorum ama kitap gibi düşünürsek sadece bir hikaye olabilir.İyiler iyi, kötüler kötü pek bir şey anlatmıyor gönderme pek fazla yok güzel yanı Harry Potter gibi Evreni tanıyorsun yan hikayelerle uğraşıyorsun falan.Lakin TLOK’ya gelirsek bu bana göre bir roman gibi karakterler gri, heleki kötü adamlar konusunda çok başarılı bence en kötü yanı Korra’nın 3 yandaşı onlar boş olmuş bildiğin ilk seriden çalmışlar esinlenmek denemez bu olaya ama Korra daha başarılı bir avatar dizaynı olmuş.Çocuk kitlesine hitap ettiği için TLA kusursuz bi avatar sundu bize iyi,iyi ve her an daha iyi biri olan bir avatar doğuştan mükemmel biri eğitime bile ihtiyacı yok nerdeyse,Avatar haline geçtiğinde tek elementle yok edebilecek biri ben şöyle izlemiştim açıkçası Aang ne zaman zor bir durumda kalsa mucizevi bir şekilde güçleniyor ve düşmanlarını yok ediyor.Korra’ya dönersek daha sıradan birini görüyoruz. Avatar olmak isteyen başına buyruk biri şeklinde dizayn edilmiş bir karakter daha çok zorlukla uğraşması gerekiyor, gittikçe olgunlaşan bir karakter ve bu konunun yazarının dediği gibi insanlar düşünce çağını yaşıyor ve yeni fikirlere sahip idealist tipler beliriyor bu tiplerin bazıları bir peygambere ihtiyaç duyulmadığını ve artık avatarların devrinin bitmesi gerektiğini düşünüyor dizide bunu bize açıkça gösteriyor.Korra geçmişle iletişiminide kaybeden bir avatar yani avatarların en çok kullandığı işe yarayan özelliklerinden birini korra kaybediyor genç bir avatar olmasıda bu işleri daha çok zorlaştırıyor.Şu konuyada gelirsek “Korra Çok Güçsüz” konusu büyük ihtimalle yazarlar sizin hala çocuk olduğunuzu düşünemediler büyüdünüz falan sanmışlardır çünkü Aang gibi çok güçlü bir karakter dizayn etmek istememişlerdir çok ucuz kaçar diye daha olağan bir karakter dizayn etmek istediler büyük ihtimal lakin yinede korra güçsüz bir karakter değil ne kadar sizin istediğiniz kadar olmasada Avatar gücünü ufaktan hissettiriyor ve abartılcak derecede güçlü olmaması bence çok iyi olmuş , Zaheer’le olan savaşında Korra’nın ne kadar güçlü olduğunu görüyoruz. Bide şunu belirtmek istiyorum herkes Zaheer’i çok küçümsemiş bu adam en tehlikeli bükücülerden oluşan bir grubun bükücü olmamasına rağmen lideri belliki grubun beyni zeki biri ve bir okadarda idealist birisi bu adamın havacılığı öğrenmesi olağan lakin bu adam hava büküp bir ustayı yani Tenzin’i yenebilecek kadar hakim değil ve afersinizi mabadınızla izlemediyseniz bu reisin Tenzinle dövüşmek yerine kaçtığını görebilirsiniz en son 4 kişi Tenzin’i dövebiliyorlar.Anlamayanlar için ilk sezondaki kötü adamımız Sosyalist,ikinci sezondaki kötü adamımız Teokratik ve Monarşik bir yapıyı savunuyor, üçüncü kötü adamımız anarşik bir yapıyı savunurken son kötü adamımız ise Faşist bir yapılanmayı savunuyor.Bir durumda şu Korra’nın aslında devamı olacaktı lakin fazla değil 10 yıl önceki muhafazakar amerikalılar bir çocuk dizisi gibi gördü ve Eşcinselleşen bir karakterin çocuklara kötü örnek olabilceğini söyleyerek tepki gösterdi bu adamlar bu diziyi günümüzde çekselerdi LGBT’nin popüler ve prim kaynağı olduğu bu günlerde büyük ihtimalle daha güzel sonlanmış ve daha iyi anlatılmış bir diziyle karşılaşacaktık.Daha değinilebilecek bir çok konu var ama bu kadarı şimdilik yeterli saygılarımı sunar ve inime çekilirim.