Youtuber övmek huyum değildir ama internet başında bolca vakit geçirince insanın alışkanlıkları da şekilleniyor. Eskiden pek inanmazdım ama artık fikirlerim değişti: İnternette hayatınızı söndürebileceğiniz gibi harika şeyler keşfetmeniz de olası. Fırsat buldukça burada değeri bilinmemiş Youtuber’ları tanıtmaya çalışacağım. Haberdarı az ama yaptıkları işler büyük insanlar hayatın bir diğer zalimliği, elden geldikçe yaraları saralım.
Öncelikle bazı terimleri zorunluluktan kullandığımı belirteyim. “Youtuber” ünvanını geçmişte garip bulurdum, şimdi de alışmış değilim. Zamanla sadece Youtube’a özgü işlerin olabileceğini tarih bize gösterdikçe olaya yaklaşımım değişti, ne var ki bugün “Youtuber” denilen çatı “animator”, “youtube gamers” ya da (artık her ne anlama geliyorsa) “reactionist” gibi çok geniş bir çeşitliliği altında barındırdığı için seçtiğimiz kelimelere daha dikkat etmemiz gerekiyor. Benim Youtube ile ilişkim bana sunduğu belgeseller (documentary) üzerinden. Youtube belgeselciliği sürükleyicilik olarak internetin belki de en yavaş alanı, zira dayandığı gelenek diğer alanlar gibi Youtube içinde değil sinema ve televizyon ile oluşmuş, ilgilisini de bu mecralardan beslemiş bir türden bahsediyoruz. Elbet mecra farkından ötürü gerçekleşen değişimler, diğer Youtube program türleri ile melez yaklaşımlar da söz konusu ama gerek süresi gerek içeriğinden ötürü bir Youtube belgeseli ne kadar uğraşırsa uğraşsın vine kültürüyle aynı yolda at koşturmayacaktır.
İlginçtir bu konudaki en nitelikli örnekler hep İngiltere’den karşıma çıkıyor. Belli ki Kraliçe’nin toprağının özellikle konsol oyunculuğuyla özel bir bağı var. Bu bağ bizim oyuncu topluluğundan çok daha eski olduğundan İngiltere’nin retro oyundan anladığı da çok farklı. Eğer ZX Spectrum ya da Amiga oyunlarına ilginiz varsa Youtube’da bulacağınız videoların büyük çoğunluğu İngiltere kaynaklı olacaktır. Ortada aslında çok büyük bir hazine mevcut ama genel olarak çok küçük bir kitlenin ilgi alanından bahsettiğimiz için bu işle uğraşan oyun araştırmacılarının görünürlükleri de hüzünlü ölçüde az.
<
Bu yazıda bahsedeceğim Kim Justice ile birkaç sene evvel yolum kesişti. Tam olarak hangi oyunun incelemesi için kendimi sayfasında buldum bilmiyorum ama Justice’ın çalışmalarındaki özen beni uzun süre videolarını izlemeye yöneltti. Yukarıda bahsettiğim küçük grubun parçası olan Justice’ın videolarına rağbet çok az. Videoların en bariz özelliği ise çağın baskısına adeta kafa tutarcasına bir uzunlukla karşımıza çıkmaları. Justice’ın oyun belgesellerinin uzunlukları yarım saat ila iki saat arasında değişebiliyor. Sadece kanal hakkında fikir sahibi olmanız için birkaç adet alışılmışın dışındaki belgeselini sizlere sunayım:
Soğuk Savaş Oyunları:
Bu belgeselinde Justice Soğuk Savaş atmosferinin oyunlara yansımasını üç dönemsel oyun üzerinden bize sunuyor. 1985 yılında satışa sunulan Balance of Power ile başlayan hikaye 1991 yılında Virgin Software’in casusluk oyunu Floor 13 ile devam edip geçtiğimiz yılların indie hiti Papers, Please ile kapanıyor.
Birinci Dünya Savaşı Oyunları:
Popüler kültürde bir sebepten hep geri planda tutulmuş Birinci Dünya Savaşı üzerine hazırlanan bu videoda Red Baron, bir dönemin kült macera oyunu The Last Express ve atmosferik olarak oldukça güçlü olan NecroVision üzerine incelemeler bulunmakta.
Tomb Raider Külliyatı:
https://www.youtube.com/watch?v=wQlzeUZd7YI
Baştan söyleyeyim bu video uzun. Üç parçadan oluşan Tomb Raider belgeseli kesinlikle arşivlerde DVD olmayı hakedecek özenle hazırlanmış bir iş. Justice bu videoda sadece oyunların hikayeleri ve mekanikleri hakkında değil, yapım süreçleri ve bu süreçte gerçekleşen değişimler hakkında da konuşuyor. Tomb Raider’ın aslında rutin bir Indiana Jones klonu olmasını engelleyen süreç gerçekten ilgi çekici. İlerleyen videolarda filmlere de giriliyor tabii ki.
Video Oyunlarda Trans Karakterler:
https://www.youtube.com/watch?v=IrvhHc8TFRw
Bu videoyu sona saklıyordum çünkü sizi bir ölçüde şaşırtmak istedim. Muhtemelen kanalda biraz gezindi iseniz fark etmişsinizdir; Justice transgender bir oyun araştırmacısı. Şahsen kendisini iki sene boyunca takip edip bunu fark etmemiş olduğumu belirteyim, videoların içeriği asla bu konu üzerinden dönmediğinden Justice’ın cinsiyeti üzerine bir kafa da yormuyordum. Bu görece kısa videoda Capcom’un meşhur karakteri Poison ya da Nintendo’nun Birdo’su hakkında çeşitli şeyler öğrenmeniz mümkün.
Justice’ın kanalına destek olmak isteyenler Patreon linkini ziyaret edebilirler.
Kanalı gündemime taşıyan Özgür Salur’a teşekkürler…
