Mark Zuckerberg, bu satırların yazıldığı öğleni takip eden akşam Avrupa Birliği karşısında soruları yanıtlayacak. Bu bir mahkeme değil, Zuckerberg de sanık değil; ancak bir yandan hem bunu, hem de senatoda verdiği soru-cevap seansını bir ifade olarak görmemek zor. Cambridge Analytica skandalı patladığından beri Zuckerberg bir özür ve tamir turunda. Facebook’un kötü kurt olmadığını anlatmaya çalışıyor. AB’nin yeni yürürlüğe giren veri yasaları ışığında da, bunu bir tur daha yapması gerekiyor.
Bu, Amerika’da yeni bir harekete sebebiyet verdi: Freedom From Facebook. Şu siteden ana sayfasına gidebileceğiniz oluşumun amacı çok basit, Facebook‘un tekel olduğunu ve Amerikan Federal Ticaret Komisyonu tarafından bölünmesi gerektiğini savunuyorlar. Genel talepleri şu üç başlıkta ele alınıyor:
- Facebook, Instagram, WhatsApp ve Messenger dört farklı şirkete bölünmeli ve bağımsız hareket etmeli.
- Sosyal ağlar arasında interoperasyonlar yürütme şart koşulmalı.
- Kullanıcıları koruyan güçlü mahremiyet kuralları getirilmeli.
Dürüst olmak gerekirse benim sitenin yarı-profesyonel tasarımı ve genel olarak ciddi bir reklam bütçesi yatıracaklarını belli eden bir takım işaretleri gözüme takılmasa; haberini bile yapmayacaktım, her ne kadar bu hareket Gizmodo’ya kadar konu olmuş olsa da. Çünkü bir kere önerilen ilk madde kafadan yanlış ve sıkıntılı. Sorun Facebook’un dört farklı kaynaktan veri topluyor olması değil çünkü. Sorun veri toplanımı da değil. Sorun şirketler arası veri alışverişi.
Bunu evvelinde de söylemiştim; Zuckerberg’e senatoda “kullanıcıların seslerini dinliyor musunuz” diyen senatörün, “hayır” cevabı aldıktan sonra “peki dinleyen bir şirketten satın alıyor musunuz” dememesini en hafifiyle cehalet, en ağırıyla da taammüden bilgisizlik olarak buluyorum. Belki alıyor, belki almıyor; ben bilmiyorum elbette. Bildiğimi de iddia edemem. Ancak üzerine gidilecekse, hareket grupları oluşturulacaksa, bu konu üzerinde oluşturulması gerekiyor. Ya da bilmiyorum, belki de Facebook’un tekeli gerçekten de tehlikelidir. O zaman da söyleyebilirim ki, buradaki mühim olan şey Facebook ile Instagram‘ı bölmek değil. Bölünecekse, Timeline ve Feed bölünmelidir birbirinden…
