İstanbul’da –ya da trafiğin gerçekten de bir çile olduğu başka şehirlerde, hoş gerçi, İstanbul kadar vahimi var mı bilmiyoruz– uzun süre yaşadıktan sonra bir noktada “havaya yol yapsınlar, bir posta araba da oradan geçsin” gibisinden gerçek dünyada karşılığı pek de olmayan hayallere kapılmamak mümkün değil. Çünkü gerçekten de bazen insanı fahri mühendis yaptıracak bir trafik söz konusu oluyor gündelik hayatta.
Genelde bu sorunun çözümü insanları toplu taşımaya yönlendirmek, onu da ekseriyetle yerin altına ya da raylı sistemlere çekmek olarak görülür. Tabii Çin’li değilseniz. Çin’de olaya bambaşka bir şekilde yaklaşmışlar. Kendileri Song You Zhou isimli bir mühendis ve mucidin önderliğinde, o kaçınılması imkansız sanrıyı, bizim metrobüs konseptine benzer bir kıvamla birleştirmişler ve ortaya normal trafiğin üzerinden giden TEB çıkmış.
TEB’in açılımı Transit Elevated Bus. Kendisi 22 metre uzunluğunda, 4.8 metre uzunluğunda ve 7.8 metre genişliğinde. Normal bir yolda iki şeriti kapsıyor. Uzunluk olarak ortalama bir çift katlı otobüs seviyesinde. Meselesi ise aşağısındaki boşluk. İçi gayet ferah olan TEB’in altından iki metre ve altındaki araçlar rahatça geçebiliyorlar. Bu teknoloji henüz piyasaya sürülmüş değil, ancak Çin devleti ilk prototipi üretip, 300 metrelik düz bir pistte denemiş bile. İlk deneyler de olumlu geçmişe benziyor.
Bu teknolojinin sokaklarda sıradan bir görüntü hâline gelmesine bir, bir buçuk yıl var Song You Zhou’ya göre. Ancak, ortada büyük problemler de var. Örneğin bu gudubet pek de salih bir şekilde viraj alamıyor. Altında bir araç varsa, viraj almadan önce altındaki aracın öncelik vermesi gerekiyor. Bu bir iki virajda okey, ama kıvrımlı yollarda büyük problem. Bu haliyle daha ziyade otoyol aracı gibi duruyor, ki bu elbette kabulümüz, ancak yine de ciddi bir trafik çözümü değil. Otoyolu refüjden yarımşar şerit keserek metrobüsle de çözebiliyorsunuz neticesinde. Neyse, bakalım, bekleyelim, nasıl bir şey olacak bu TEB büyüyünce?
