Mononoke Hime: Öteki‘ne Dair

Film puslu dağ görüntüleri eşliğinde, “Eskiden bu ülke, içinde ezelden beri Tanrıların yaşadığı kuytu ormanlarla kaplıydı” sözleriyle başlar.[8] Fakat alışılmış, insanlar tarafından evcilleştirilmiş orman görüntülerinin aksine tekinsiz bir ortam gösterilmektedir. Ormanda hızla ilerleyen ve göremediğimiz bir şey yaklaşmaktadır. Film boyunca pek çok kez gördüğümüz orman görüntüleri, sığınma alanlarından çok direniş alanlarına dönüşecektir.

Ardından filmin erkek karakteri Ashitaka karşımıza çıkar. Köyüne yaklaşırken, ormandan çıkan ve köyüne saldıran kötü ruhlu yaratıkla karşılaşan Ashitaka, yaratığı öldürür fakat onun tarafından lanetlenir. Köyün bilge yaşlısı, yaratığın Tatarigami tarafından lanetlenmiş bir Yaban Domuzu Kami‘si olduğunu söyler. Ashitaka, üzerindeki laneti kaldırmak için köyden ayrılarak Tatarigami’nin geldiği batı topraklarına gitmek zorundadır. Yaşlıların önünde saç topuzunu keser ve köyden ayrılır.[9] Bu ilk Kami/İnsan karşılaşmasında Ashitaka, Kami‘lere saygılı fakat köyünü korumak için kötü ruhlu bir yaratığa dönüşmüş olan Tatarigami’yi öldürmek zorunda kalan biri olmasına rağmen klişe, hetero kurtarıcı erkek imgesini akıllara getirir. Tatarigami’nin bedeninden çıkan demir bir top ise onun akıllı ve kutsal Tanrı kimliği yerine kötü ruhlu bir yaratığa dönüşmesinin nedeni gibi gözükmektedir. Nefret yüzünden lanetlenen Tatarigami gibi olmaması için köyün bilgesi, Ashitaka’ya nefretten bulanmamış gözlerle hayata bakmasını tembihler.

1

Ashitaka’nın hetero kurtarıcı erkek karakterini ilk bozan Miyazaki’nin notlarından da gördüğümüz gibi Japon tarihinde Emishi diye bilinen bir ırkın soyundan gelmesidir.[10] Emishi’ler (etnik Japon olmayan bir ırk) Yamato rejimi sırasında neredeyse tamamen yok edilmiştir. Günümüzde Japonya’da çok az sayıda bulunan Ainu ırkının Emishi’lere dayandığı söylenmektedir. Hem azınlık olması hem de Japon olmaması onu öteki kılan etkendir. Etnik kültürü ve neredeyse yok olmuş bir ırkın temsilcisi olarak Kadın/Erkek, İnsan/Kami dikotomileri sayesinde yaratılmış hiyerarşi ilk olarak bu şekilde bozulur. Şekil 1’den de anlaşılacağı gibi Ashitaka’nın esmer teni onun Japonya’daki etnik kökenini gösteren özelliklerden biridir.

Batıya ilerleyen Ashitaka, ulu orman ruhu Shishigami’nin (Geyik Kami‘si) laneti için yardımcı olabileceğini söyleyen Jiko-bō isminde gezgin bir rahiple tanışır. Ashitaka, Shishigami’nin ormanına yaklaşırken yakınlarda Lady Eboshi’nin liderliğinde ilerlemekte olan silahlı bir grup, kurtların ve San isminde kurtlara binen bir kızın saldırısına uğrar. Lady Eboshi, Moro ismindeki Kurt Kami‘sini tüfeğiyle yaralamıştır. Daha sonra, Ashitaka yolunun üstünde yaralı iki kişiyi bulur ve onları tedavi eder. Duyduğu bir ses üzerine nehre yaklaşan Ashitaka orada Moro ve San ile karşılaşır. Yaralı Moro’nun yarasından akan kanı emip tüküren San’ı izleyen Ashitaka, Moro tarafından görülür ve ortaya çıkar. Kurtlar ve San, kendini tanıtan Ashitaka’yı  gözmezden gelir ve oradan ayrılır.

Kurtlar tarafından yetiştirilmiş San karakteri hem kadın hem de vahşi görünümü ile Kami ve insan dikotomisi içinde Ashitaka’nın oluşturduğu karşıtlıktan farklı bir yere oturur. Miyazaki bu sayede Kadın/Erkek dikotomisi içine Vahşi/Uygar dikotomisini de katar ve San’ı da ötekileştirir. San karakterini yaratırken tarih öncesi Jōmon döneminin (MÖ.14500-MÖ.300) kil figürlerinden yararlanan Miyazaki, Doğa/İnsan dikotomisi içinde dengenin kurulu olduğuna inandığı bir dönemin insanını örnek almıştır.

2

1 2 3 4 5 6 7 8
Author

Wu Wei: the Action of Non-Action / Eşikte Bir Kişi. Mimar, Animanga manyağı, Mütemadi öğrenci @mrvcy

Bir Yorum Yazmak İster Misin?

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.