Geçtiğimiz ay Glastonbury‘yi tüm haşmetleriyle kapatmalarıyla beraber artık zannediyorum Radiohead’i resmi olarak Led Zeppelin, Queen, Beatles gibi grupların yanına alma sürecine yavaş yavaş girdik, size de öyle gelmiyor mu? Aktif bir kuvvet olarak etrafı yakıp yıktıkları zaman geçti biraz. Elbette yeni albümleri çıkacak, elbette biz de çok coşacağız. Ama artık daha ziyade yaşayan efsane statüsünde takılacaklar biraz, o gözle izlenecekler.
Bu statü dahiline elbette ilk övülen şeyler belli olacak. Albümden albüme sound’larında yaptıkları büyük değişiklikler, Kid A ile birlikte rock müzik ile elektronik müzik arasına kaldırdıkları duvarlar, Thom Yorke’un bazik sesi, Jonny Greenwood’un enstrüman dehası, milleti üze üze kendilerine yaptırdıkları evler… Bunları öven övsün zaten. Biz müsaadenizle başka bir kanadı övmek istiyoruz cümleten. Klipleri. Çünkü Radiohead gerçekten de muhteşem klipler çıkarttı bugüne kadar geçirdikleri 20 yılı aşkın kariyerlerinde. Müsaadenizle örneklemek isteriz.
Şöyle:
1. Just
Grubun deneysel kısa filmlerinden keşfettiği Jamie Thraves tarafından yönetilen, The Bends’in içi bizi dışı anlayanı yakan şarkısı Just’a çekilmiş şeye biz klip demek istemiyoruz. Gerçekten. Çünkü evet grup var, müzik var, çalınıyor kopuluyor falan ama, o kadar muhteşem ve meta bir hikaye dönüyor ki bir yandan, zannediyoruz olaya Thraves’in hasbelkader içerisinde Radiohead barındıran bir kısa filmi gibi yaklaşmak daha mantıklı.
2. Street Spirit (Fade Out)
Thom Yorke Street Spirit’i bir seferinde “ucunda ışık olmayan karanlık bir tünel gibi” diye tanımlamıştır, çalarken kendilerinden uzaklaştırmak zorunda kaldıkları bir şarkı. Çünkü Yorke’a göre bu şarkının hislerini gerçekten hissederse parçalanacaklardır. Bu doğru ve isabetli bir tespit, ama şarkı kadar klibi de kapsadığını da belirtmek gerekiyor. Jonathan Glazer’ın yönetmenliğindeki klip şarkının o kara delik hissini alıp, iyice midenizin içine gömüyor. Gerçekten yaptıklarıyla dahiyane bir klip.
3. Paranoid Android
İsveçli animasyoncu Magnus Carlsson tarafından oluşturulan ve yine Carlsson’un –o dönem– Radiohead üyelerince çok coşulan Robin animasyonundaki karakterleri konu alan Paranoid Android için “Gelmiş geçmiş en iyi kliplerden biri” desem, herhalde çok fazla itiraz eden çıkmaz. Carlsson’ın ofise kapanıp şarkının ham ve sözsüz hâlini 12 saat aralıksız dinleme vasıtasıyla oluşturduğu videoyu vakti zamanında Dream TV “Advanced” isimli programında yayınlardı. O programın adını veren nadir videolardan da biriydi gerçekten. Bugün şartları için bile.
4. No Surprises
Çok basit. Thom Yorke’un kafası bir kaskın içinde. Kaska tersten yansıtılmış şarkı sözleri var. Işıklar yanıyor. Işıklar sönüyor. Kask yavaşça suyla doluyor. Doluyor. Doluyor. Sonra da geri iniyor. Bu kadar. Radiohead’in belgeseli Meeting People Is Easy‘yi de yöneten Grant Gee‘nin eseri konu aldığı şarkı kadar basit. Süsü, cilası, abartısı çok az. Parıltısı ve büyüsü ise çok fazla. Bazen gerçekten de azın çok olduğuna ispat arıyorsanız, No Surprises’ın klibi her daim emrinize amade.
